Een duik in de actualiteit

Tag: eu

  • NAVO

    De Noord-Atlantische Verdragsorganisatie  NAVO is een na de Tweede Wereldoorlog opgerichte militaire internationale organisatie op basis van het Noord-Atlantische Verdrag dat in Washington D.C. op 4 april 1949 werd getekend. Belangrijkste afspraken in dit verdrag betreffen wederzijdse verdediging en samenwerking van de legers van de aangesloten landen, aanvankelijk ook als krachtenbundeling tegen samenwerkende communistische landen binnen de invloedssfeer van de Sovjet-Unie. In 2024 telde deze verdragsorganisatie 32 deelnemers.

    De secretaris-generaal is de hoogste burgerfunctie van de organisatie, traditioneel vervuld door een Europeaan. Sinds 1 oktober 2024 is de voormalige premier van Nederland Mark Rutte de voorzitter van de Noord-Atlantische Raad (NAR), bestaande uit permanente vertegenwoordigers van de lidstaten

    In 2006 kwamen de ministers van Defensie van de NAVO overeen om minimaal 2% van hun Bruto Binnenlands Product (BBP) te besteden aan defensie-uitgaven om de militaire paraatheid van het Bondgenootschap te blijven garanderen. Deze richtlijn dient ook als indicator voor de politieke wil van een land om bij te dragen aan de gemeenschappelijke defensie-inspanningen van de NAVO, aangezien de defensiecapaciteit van elk lid van invloed is op de algemene perceptie van de geloofwaardigheid van het Bondgenootschap als politiek-militaire organisatie.

    De gecombineerde rijkdom van de niet-Amerikaanse bondgenoten, gemeten in BBP, is bijna gelijk aan die van de Verenigde Staten. De niet-Amerikaanse bondgenoten besteden samen echter minder dan de helft van wat de Verenigde Staten aan defensie uitgeeft. Het volume van de Amerikaanse defensie-uitgaven vertegenwoordigt ongeveer tweederde van de defensie-uitgaven van het Bondgenootschap als geheel. Het bondgenoot-schap is afhankelijk van de Verenigde Staten voor de levering van een aantal essentiële capaciteiten, zoals inlichtingen, surveillance en verkenning, bijtanken in de lucht, verdediging tegen ballistische raketten en elektromagnetische oorlogsvoering vanuit de lucht.

    Nederland voldeed in de jaren 2006 t/m 2023 niet aan de afgesproken norm van 2% van het BBP. Het kabinet, in de jaren 2010 t/m 2024 onder leiding van Mark Rutte, heeft tot ergernis van met name de USA zich steeds onttrokken aan de afgesproken verplichtingen. Op zich is die ergernis begrijpelijk, immers als je lid bent van een club moet je de overeengekomen contributie betalen.  In de jaren 2006 t/m 2033 betaalde Nederland tussen 1.1% en 1.54% in plaats van 2%.

    Inmiddels is onze toenmalige premier de huidige secretaris-generaal van de NAVO. In nauw overleg met (of onder druk van) de USA is Mark Rutte een warm pleitbezorger van een bijdrage van 3.5% plus 1.5% is in totaal 5%. Het is niet geheel onbekend dat Rutte makkelijk meebeweegt met de waan (baan?) van de dag.

    De verhoging van de bijdrage is geïnspireerd door de oorlog tussen Rusland en de Oekraïne. Ondanks het feit dat Rusland er niet in slaagt veel terreinwinst te behalen in die oorlog wordt de vrees uitgesproken dat Rusland de oorlog kan uitbreiden en de NAVO-landen zou kunnen aanvallen. De vraag is of die vrees terecht is. Als we kijken naar de slagkracht van partijen dan zien we het volgende:

     NAVORusland
    Besteding 32 NAVO-landen2,7% BBP is 1.200 miljard US dollar6,3% BBP is 145 miljard US dollar
    Besteding EU NAVO-landen400 miljard US dollar145 miljard US dollar
    Beroepsmilitairen 32 landen3,5 miljoen1,3 miljoen
    Beroepsmilitairen EU landen2 miljoen1,3 miljoen
    Luchtmacht materieel4x groter dan Rusland 
    Marine materieel3x groter dan Rusland 
    Landmacht tanks11.00015.000

    Oorlogswinst van Rusland op de NAVO lijkt op basis van de vergelijking geen reëel risico en de vrees is wellicht wat voorbarig. Angst kan blijven voor kernbommen, maar ook daarin zal Rusland het niet redden hoewel de impact daarvan rampzalig zou zijn.

    Als de NAVO de 2,7% BBP zal verhogen naar 5% BBP dan neemt het defensie budget van de NAVO toe met 1.022 miljard dollar tot 2.222 miljard dollar of wel ruim 15x het budget van Rusland.

    Nederland is bereid een deel van het land economisch en logistiek plat te leggen om de NAVO-top te kunnen ontvangen. De vraag is of Den Haag en de randstad ideale plekken zijn voor een dergelijke vergadering. Door de NAVO-top te organiseren, kan Nederland zijn positie als betrouwbare bondgenoot verder versterken is een belangrijke gedachte.

    De financiële inspanning van de NAVO-top in Nederland bestaat uit substantiële overheidsuitgaven (minimaal 183 miljoen euro volgens de Rijksoverheid) en aanzienlijke, maar nog niet volledig te kwantificeren, schade voor ondernemers in de regio Den Haag. Er zijn duidelijke aanwijzingen dat verschillende sectoren en bedrijven aanzienlijke hinder en omzetverlies zullen ondervinden. Er is een speciaal schadeloket ingericht waar bedrijven een vergoeding kunnen aanvragen als zij aantoonbare schade lijden, maar er is geen automatisch recht op compensatie en de voorwaarden zijn streng.

    Het blijft frustrerend dat de mens er niet in slaagt om op de aardbol in vrede met elkaar te leven en prioriteit te geven aan een gezonde en leefbare aarde. Wat kan nu een verklaarbare of legitieme reden zijn om medeburgers grootschalig om te brengen? Ik stel voor dat we daarmee stoppen en dan is een volgende NAVO-top mogelijk niet meer nodig……..

    Ruud van Enter, 22-6-2025

  • Een baan in Brussel

    Een verenigd Europa is wat mij  betreft een goede zaak. Wel kun je je afvragen of de weg naar dat doel lekker loopt nu met zo’n Brexit, opstandige Polen en Hongaren en de behoefte zo snel mogelijk landen toe te voegen die in het geheel financieel en wat rechtspraak betreft niet harmoniëren met al aanwezige partijen en door EU zelf gestelde normen. Het doet vreemd aan dat de EU vasthoudt aan het betaalde kandidaat lidmaatschap van Turkije, een land waar de democratie inmiddels uit beeld is, vrije pers niet meer bestaat en rechtelijke macht in handen is van de politiek (lees president).

    Maar dat allemaal ter zijde. Even nagaan hoe leuk het is om Europarlementariër te zijn in dat verre Brussel en af en toe in Straatsburg. Het is een verantwoordelijke job en de inzet zal veel vragen van de parlementariër. Een goede beloning voor deze job is dus op zijn plaats. Maar wat is goed, laten we even inventariseren:
    – Salaris: bruto € 8.484 per maand, netto € 6.611 per maand, netto per jaar € 79.332;
    – Presentiegelden voor het fysiek ter plekke aanwezig zijn: € 309 per dag, bij 200 dagen per jaar is dat dan € 61.200 per jaar;
    – Te verkrijgen vaste onkostenvergoeding zonder dat aantonen besteding verplicht is: € 4.342 per maand of wel        € 52.104 per jaar;
    – Bijdrage in medische kosten: 2/3 van uitgaven, stel vergoeding op € 2.000 per jaar;
    Deze persoonlijk aan de parlementariër toe te wijzen vergoedingen zijn samen per jaar € 194.636. Daar komt dan nog aan te maken kosten bij:
    – Reiskosten: die bestaan uit 3 componenten, t.w. ticket vliegen business class of trein 1e klasse of auto € 0,49 per gereden kilometer, daarnaast een afstandsvergoeding en reisduurvergoeding. In dit voorbeeld nemen we de reisafstand Den Haag-Brussel, dat is 180 km. Stel je doet dat eens per week heen en dan weer terug dus 80 ritten per jaar. Dat pakt dan zo uit: kilometervergoeding € 7.056, reisduurvergoeding    € 12.160 en afstandsvergoeding € 5.920, totaal dus € 25.136. Eigenlijk zijn de reisduur- en afstandsvergoeding ook gewoon persoonlijk inkomen en het is vreemd dat dit wordt vergoed als iemand al salaris krijgt en in Brussel presentiegeld.
    – Een parlementariër mag per maand € 21.209 (per jaar € 254.408) besteden aan persoonlijk personeel, zoals secretaris, personal assistent, etc. De indruk bestaat dat hiervoor vaak worden ingezet familieleden, zoals echtgenote of kinderen. Aan familieleden uitbetaalde salarissen horen eigenlijk ook wel tot het persoonlijk inkomen van de gekozene.
    – De pensioenopbouw is dan nog 3,5% per jaar en dat is niet onredelijk dunkt mij en ook de wachtgeldregeling lijkt niet vreemd.

    Dit alles bij elkaar leidt tot een totaal-generaal aan jaarlijkse kosten per Europarlementariër van € 477.780. Er zijn 750 europarlementariërs, dus we praten over € 358.355.000 per jaar alleen aan het parlement. Dat staat los van het aan de parlementariërs beschikbaar zijnde luxe wagenpark (met chauffeur) in Brussel, de kosten van de overige  bestuurders en ambtenaren, huisvesting Brussel voor 3 weken per maand, de kosten van het 3 weken per maand leegstaande 2e hoofdkantoor in Straatsburg, de maandelijkse verhuiskosten daar naar toe en er zullen nog wel wat kleine kosten zijn die ik nu over het hoofd zie.

    De vraag is of je die kosten per parlementariër kunt uitleggen aan de gewone EU-burger zonder dat zij het gevoel krijgen dat hier sprake is van een decadente elite. Ik verwacht niet dat dit lukt.

     

  • EU en populisme

    Afgelopen donderdag 11 mei 2017 luisterde ik in de auto naar BNR. Leuke zender!

    Roelof Hemmen deed een interview met 2 EU-parlementariërs: Kati Piri (PvdA) en Bas Eickhout (Groen Links). Hemmen wilde van hen weten of de recente uitslagen van verkiezingen in Europa duiden op een afname van populisme. Ik worstel altijd een beetje met dat populisme, wat is het nu eigenlijk. Via internet stuitte ik op de volgende definitie:

    Populisme komt van het Latijnse ‘populus’, dat “volk” betekent. Populisten zeggen in naam van het volk te spreken. Het slaat op een politieke stijl, eerder dan op een ideologie als een discours dat het volk centraal stelt. Als communicatiestijl is het populisme door eender welke ideologie te gebruiken.

    Als die definitie klopt dan is populisme in feite op elke politieke partij van toepassing en niet alleen op rechtse partijen. Van de week was er een hetze tegen Geen Stijl om hun soms ongenuanceerde uitlatingen. In dit verband wees Leon de Winter in zijn column in De Telegraaf op het nooit bekritiseerde wangedrag aan de andere zijde: Fuck Ebru Umar bij Joop.nl (VARA) en destijds wilde Volkskrant icoon Jan Blokker Pim Fortuin wel ophangen aan de voeten net zoals Mussolini overkwam. Zo zien we maar, populisme alom? In Nederland hebben we, wellicht inmiddels wat tanende, vrijheid van meningsuiting, daar past een oproep tot boycot niet in. Als iemand teveel vrijheid neemt en een ander daardoor kwetst dan is er de gang naar de rechter.

    Piri en Eickhout concludeerden dat het populisme geenszins is verdreven, integendeel. De onvrede bij burgers, volgens hen de bron van populisme, duurt voort. Toont dit de onmacht aan van onze bestuurders en regenten? Er is dus nog veel te doen voor Piri en Eickhout om ervoor te zorgen dat de onvrede afneemt.

    Al snel ging het interview over de EU en met name de onderbetaling hier van werknemers uit andere EU landen. Schande! Maar hoe zit het nu precies? Tussen de EU-lidstaten geldt er een vrij verkeer van personen, goederen en diensten. Er zijn dan twee mogelijkheden: mensen uit andere EU landen komen naar Nederland om te werken en te wonen of we besteden werkzaamheden in Nederland uit aan een bedrijf in een ander EU-land. In het eerste geval betreft het een werknemer waarop onze Nederlandse arbeidsvoorwaarden van toepassing zijn. Als een werkgever die voorwaarden niet naleeft is hij strafbaar en vervolgbaar. In het tweede geval is de situatie dat voor een uit te voeren klus bij diverse aanbieders offerte wordt gevraagd en dan kan blijken dat een bedrijf in bijvoorbeeld Polen veel goedkoper is dan de collegae in Nederland, België of Duitsland. Gekozen kan worden voor het Poolse bedrijf die hier de klus komt uitvoeren met zijn in Polen wonende werknemers. Ik kan hierin het door beide EU-parlementariërs veronderstelde misbruik niet ontdekken, tenzij ik naïef heel veel over het hoofd zie. Het feit dat een Poolse aanbieder veel goedkoper kan zijn dan een lokale partij komt doordat Brussel landen de EU binnenhaalt die economisch niet harmoniseren met de rest en waar de levensstandaard, en dus loonkosten, heel veel lager is.

    Ruud van Enter, 13 mei 2017

     

  • Een dagje Brussel

    Mensen in mijn omgeving weten dat ik een voorstander was en ben van een verenigd Europa. Toch heb ik er in toenemende mate moeite mee ons huidige Europa van Brussel warm te omarmen. Steeds meer krijg ik het gevoel dat we het aan verkeerde lieden hebben overgelaten en is toegestaan dat er een bureaucratisch en geldverslindende  moloch is gebouwd in Brussel en een beetje in Straatsburg. Het is treurig om te zien dat de regeringen van de aangesloten landen volledig los van elkaar in de mondiale politiek acteren zonder enige onderlinge afstemming, dat duidt niet op een sterk verenigd Europa.

    Even niet inhoudelijk over de Brexit, maar wel over het naderende afscheid. Het is uiteraard vrij normaal dat de diverse EU-instanties gehuisvest zijn in de diverse lidstaten. Zo ook de medische groep van EMA. Nadat die organisatie werd toebedeeld aan het Verenigd Koninkrijk moest er passende huisvesting gevonden worden. Zo’n prestigieuze EU-club kan natuurlijk niet ergens achteraf en dus werd gekozen voor het gelikte Canary Warf in Londen. Er werd een optrekje gehuurd in dit peperdure kantorencomplex tegen een jaarhuur van rond € 15,8 miljoen. Om er zeker van te zijn dat we daar niet vroegtijdig weg zouden hoeven werd in 2009 een contract gesloten met een looptijd van 30 jaar en zonder enige optie tot voortijdige beëindiging. Tsja, en wat gebeurt nu?, 51% van de Britten wil wel stoppen met die EU en een logisch gevolg is dat de EMA moet verhuizen naar een andere lidstaat, in Den Haag is de lobby al in volle gang. Minpuntje is nu dat men zit met een niet opzegbaar huurcontract met als gevolg dat er nog 22 jaar huur betaald moet worden tot 2039 en dat kost € 347,6 miljoen. Optimisten kunnen hopen dat de EU een vervangende huurder vindt, maar dat zou best wel eens niet kunnen lukken. Is dit nu een miskleun, wanbeleid of uiterst beroerd bestuur. Onder meer in Brussel vindt men dat ondernemers die fouten maken maatschappelijk en fiscaal aan de schandpaal moeten, ik verwacht dat de EU-bestuur hier wel weer mee weg zal komen, maar niet vreemd dat wij burgers ons EU-gevoel steeds meer voelen wegzakken.

    Overigens lijkt het met de Britten helemaal niet zo beroerd te gaan na de aankondiging van de Brexit, of moet de terugslag nog komen. Het pond en de beurs geloven kennelijk niet zo in die terugslag.

    En dan zitten we nog met lidstaten of adspirant lidstaten die niet kunnen of willen aanhaken bij het EU-model van een rechtstaat en democratie. Lidstaten zoals Hongarije en Polen lappen Brussel gewoon aan hun laars en Brussel aarzelt om daar krachtig op te reageren. In de wachtkamer hebben we dan nog Turkije. Turkije is adspirant lid en op grond daarvan krijgen ze van Brussel in de periode van 2014 t/m 2020 in totaal € 4,5 miljard om hun land wat rechtstaat en democratie betreft klaar te maken voor toetreding. De recente gebeurtenissen in Turkije, zoals absolute presidentiële macht aan Erdogan via een uiterst dun referendum, het zonder enige vorm van proces opsluiten en vervolgen van anders denkenden, leraren, advocaten, journalisten etcetera wordt door het EU-parlement niet gezien als goede stap in de richting van het EU-model van een democratie. Nu nog even via een referendum de doodstraf invoeren en dan kunnen zij die nu opgesloten zitten definitief worden verwijderd. Vandaag las ik in de krant dat het EU-parlement wil stoppen met de kandidatuur van Turkije. Maar het bestuur van de EU, de EU-commissie, ziet dat toch anders. Men wil het nog wel even aanzien en dus ook gewoon doorgaan met € 600 miljoen jaarlijks aan Erdogan over te maken. Het zal wel weer de angst zijn voor de vluchtelingen, altijd regeren uit angst dus. Niet vreemd toch dat het EU-gevoel hopeloos wegzakt.

    Ruud van Enter, 27-4-2017