Er lijken grote problemen te zijn waar de politiek oplossingen voor moet vinden. Denk aan woningnood, immigratie, energietekort, klimaat, enz. De meeste van deze problemen zijn gegroeid in de laatste 15 jaar zonder dat de politiek daar oplossingen voor wist en men meer druk was met onderling gekibbel en elkaar de maat nemen.
Wat is de actuele beleving bij veel van deze problemen:
De Green Deal van EU Timmermans is omarmd en nu blijkt dat de gestelde doelen niet zomaar haalbaar zijn zonder schade aan de EU economie. Tenminste dat concluderen nu de lidstaten en de EU maakt zich zorgen over de haalbaarheid van de Green Deal en houdt rekening met vertraging bij realisatie en aanpassing van de gekozen doelen. Belangrijk onderdeel van de Green Deal is overgaan op elektrische auto’s en voor het koken over van gas op elektriciteit. Vooraf is niet onderzocht in hoeverre er voldoende elektriciteit is en of distributie mogelijk is. Nu blijkt dat er te weinig stroom beschikbaar is en dat de infrastructuur die nodig is ontbreekt. Mogelijk heeft de politiek verzuimd zaken vooraf degelijk te onderzoeken
Het doel voor de energietransitie is in hoge mate het beperken van de uitstoot van verkeerde stoffen, zoals CO2. Veel is geïnvesteerd in windmolens en zonnepanelen. Daarnaast blijft opwekken van stroom via traditionele centrales op toch wel grote schaal nodig. Het blijkt dat deze centrales de grootste uitstoters van CO2 zijn met het verstoken van steenkool en hout in bio-centrales. Ze stoten bijvoorbeeld meer uit dan TaTa Steel. De auto en de luchtvaart zijn relatief kleine uitstoters, maar krijgen wel veel aandacht. Was dit de bedoeling van de Green Deal en zijn we nog steeds op weg naar meer windmolens, zonnepanelen of toch misschien kernenergie? De termijn waarop dat laatste gebeurt is van belang voor de gestelde deadlines van de Green Deal. De uitstoot door de EU van broeikasgassen is ongeveer 7% tot 10% van het wereld totaal. Nederland is volgens CBS en Eurostat/EC verantwoordelijk voor ongeveer 3% tot 7% van het EU totaal.
Als Trump kritiek heeft op de locatie van VN-Klimaattop nu in Brazilië dan heeft hij zeker een punt als het gaat om de enorme houtkap die men nodig vond voor de infrastructuur rond de gekozen locatie. Waarom niet ergens waar het omhakken van tropisch woud in het Amazone gebied niet nodig zou zijn?
Er is een spanningsveld tussen enerzijds het realiseren van gekozen klimaatdoelen en anderzijds economie (industrie & kennis). In hoeverre zijn we bereid economische teruggang te accepteren in ruil voor klimaatdoelen? Het risico ontstaat dat door het teruglopen van onze welvaart het in stand houden en verbeteren van het klimaat in de toerkomst financieel niet meer realiseerbaar is.
Volkshuisvesting minister Mona Keizer (BBB) werd door Jan Paternotte (D66) onlangs in een talkshow verweten niet te leveren. Collega minister Karremans (VVD) neemt het voor haar op door uit te leggen dat de doorlooptijd bij het bouwen van woningen ongeveer 7 tot 10 jaar is en als er nu in 2025 onvoldoende wordt gebouwd dan is dat verwijtbaar aan minister Kasja Ollongren (D66) in het kabinet Rutte. De doorlooptijd wordt in hoge mate bepaald door planning, vergunningen en bezwaarprocedures.
Veel mensen in het land zijn niet gelukkig met de instroom van asielzoekers en de daaraan gekoppelde groei van de bevolking. Ook neemt met de groei van de bevolking de druk op milieu en klimaat toe. Denk aan meer huizen, meer auto’s, enzovoort.
De PVV heeft via mevrouw Faber wetten gepresenteerd om aan de instroom iets te veranderen. Ze oogstte veel kritiek van andere partijen, ze had niet gelobbyd, de wetten waren niet de juiste oplossing, kortom voldoende redenen voor partijen om er niet voor te zijn en daaraan te koppelen dat de PVV dus niet heeft geleverd. Het is heel goed mogelijk dat er aan deze wetsvoorstellen van alles mankeerde, maar het is wel zo dat Faber historisch gezien de eerste minister is die daadwerkelijk wetsvoorstellen heeft ingediend. Andere partijen hebben dat ondanks hun kritiek nog nooit gedaan. Beter iets dan niets toch? Zou het niet beter zijn geweest als alle partijen haar hadden gesteund en in overleg nog wat hadden bijgeschaafd? Iedereen roept nu toch dat de instroom omlaag moet?
Veel tegenstanders van de instroom verwijzen naar recente publicaties waaruit zou blijken dat 10% van gevangen in Nederland vreemdelingen zijn zonder verblijfstatus. Het zou aantonen dat er met de instroom veel criminaliteit wordt geïmporteerd.
Wat is de gedachte achter de grote asielstromen? Voorstanders menen een slechte thuissituatie een reden kan zijn om mensen op te nemen in de rijke landen, zoals Nederland. Die gedachte is prima denk ik, maar de vraag is of het een realistisch is. In dit verband een voordracht van Roy Beck. Je kunt zijn verhaal omarmen of verafschuwen. Maar zijn conclusie dat immigratie het armoedeprobleem in de wereld niet oplost is niet raar en echte oplossingen moeten ter plekke, gekoppeld aan een herverdeling van welvaart in de wereld.
Er zijn mensen die zien een slimme investering in de aanval van Hamas op 7 oktober 2023 omdat de heftige reacties daarop van Israel hebben gezorgd voor sympathie en wereldwijde steun voor Hamas. Het geweld in Gaza is afschuwelijk en niet acceptabel, maar eigenlijk weet niemand een oplossing daarvoor. De sympathie voor Gaza leidt er toe dat veel Joden buiten Israel zich niet langer veilig voelen, zich gediscrimineerd voelen en bedreigd worden. Voor velen roept dat beelden op van 85 jaar geleden, iets waarvan we dachten dat dit niet meer mogelijk zou zijn. Maar het niet mogen ontkennen van de Holocaust is kennelijk geen garantie dat de geschiedenis zich niet kan herhalen. Tijdens de herdenking van de Kristallnacht spraken de Duitse minister Prien en Jessica Durlacher hun zorgen uit. Het is zorgwekkend dat erkende instituten zoals het Concertgebouw en universiteiten besluiten joden te weren.
Opvallend, wellicht zelfs ernstig zorgwekkend, is het feit dat we dagelijks in de media overspoeld worden met nieuws uit Gaza, maar dat de media ons in het geheel niet informeren over een afschuwelijke oorlog in Soedan, die al woedt sinds april 2023. Ook de politiek toont niet echt interesse. Sinds de start van die oorlog vielen er honderdduizenden doden en ontstond een humanitaire crisis en zonder dat we het wisten, we hadden de handen vol aan de ramp Gaza.
Zoals ik al eerder aangaf is het niet de bedoeling mijn mening te geven over de aangedragen punten, maar er aandacht voor te vragen opdat iedereen daar zijn eigen mening over kan vormen. Wel moeten we vasthouden aan onze oude traditie dat we met elkaar van mening kunnen verschillen zonder boosheid of stress van welke aard dan ook.
Ruud van Enter