EU en populisme

Afgelopen donderdag 11 mei 2017 luisterde ik in de auto naar BNR. Leuke zender!

Roelof Hemmen deed een interview met 2 EU-parlementariërs: Kati Piri (PvdA) en Bas Eickhout (Groen Links). Hemmen wilde van hen weten of de recente uitslagen van verkiezingen in Europa duiden op een afname van populisme. Ik worstel altijd een beetje met dat populisme, wat is het nu eigenlijk. Via internet stuitte ik op de volgende definitie:

Populisme komt van het Latijnse ‘populus’, dat “volk” betekent. Populisten zeggen in naam van het volk te spreken. Het slaat op een politieke stijl, eerder dan op een ideologie als een discours dat het volk centraal stelt. Als communicatiestijl is het populisme door eender welke ideologie te gebruiken.

Als die definitie klopt dan is populisme in feite op elke politieke partij van toepassing en niet alleen op rechtse partijen. Van de week was er een hetze tegen Geen Stijl om hun soms ongenuanceerde uitlatingen. In dit verband wees Leon de Winter in zijn column in De Telegraaf op het nooit bekritiseerde wangedrag aan de andere zijde: Fuck Ebru Umar bij Joop.nl (VARA) en destijds wilde Volkskrant icoon Jan Blokker Pim Fortuin wel ophangen aan de voeten net zoals Mussolini overkwam. Zo zien we maar, populisme alom? In Nederland hebben we, wellicht inmiddels wat tanende, vrijheid van meningsuiting, daar past een oproep tot boycot niet in. Als iemand teveel vrijheid neemt en een ander daardoor kwetst dan is er de gang naar de rechter.

Piri en Eickhout concludeerden dat het populisme geenszins is verdreven, integendeel. De onvrede bij burgers, volgens hen de bron van populisme, duurt voort. Toont dit de onmacht aan van onze bestuurders en regenten? Er is dus nog veel te doen voor Piri en Eickhout om ervoor te zorgen dat de onvrede afneemt.

Al snel ging het interview over de EU en met name de onderbetaling hier van werknemers uit andere EU landen. Schande! Maar hoe zit het nu precies? Tussen de EU-lidstaten geldt er een vrij verkeer van personen, goederen en diensten. Er zijn dan twee mogelijkheden: mensen uit andere EU landen komen naar Nederland om te werken en te wonen of we besteden werkzaamheden in Nederland uit aan een bedrijf in een ander EU-land. In het eerste geval betreft het een werknemer waarop onze Nederlandse arbeidsvoorwaarden van toepassing zijn. Als een werkgever die voorwaarden niet naleeft is hij strafbaar en vervolgbaar. In het tweede geval is de situatie dat voor een uit te voeren klus bij diverse aanbieders offerte wordt gevraagd en dan kan blijken dat een bedrijf in bijvoorbeeld Polen veel goedkoper is dan de collegae in Nederland, België of Duitsland. Gekozen kan worden voor het Poolse bedrijf die hier de klus komt uitvoeren met zijn in Polen wonende werknemers. Ik kan hierin het door beide EU-parlementariërs veronderstelde misbruik niet ontdekken, tenzij ik naïef heel veel over het hoofd zie. Het feit dat een Poolse aanbieder veel goedkoper kan zijn dan een lokale partij komt doordat Brussel landen de EU binnenhaalt die economisch niet harmoniseren met de rest en waar de levensstandaard, en dus loonkosten, heel veel lager is.

Ruud van Enter, 13 mei 2017